Konstytucyjność wstrzymania waloryzacji wynagrodzeń sędziowskich

Przedmiotem niniejszego opracowania jest kwestia wstrzymania waloryzacji wynagrodzeń sędziowskich przysługującej z mocy prawa na podstawie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych. Sędziowie są jedyną grupą zawodową w Polsce, której prawo do godziwego wynagrodzenia jest chronione wprost w Konstytucji RP, jako jedna z gwarancji niezawisłości sędziowskiej. Ustawodawca trzykrotnie zmienił zasady wynagradzania sędziów w ustawach okołobudżetowych przyjmowanych w latach 2020–2022, które zmodyfikowały zasadę ogólną przewidzianą w ustawie ustrojowej. Wskazana trzyletnia praktyka legislacyjna doprowadziła do powstania mechanizmu kształtowania wynagrodzeń sędziów w oparciu o arbitralne uznanie władzy wykonawczej i ustawodawczej, oderwane od czynników obiektywnych. Niniejsze opracowanie ma na celu udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy wskazane zasady wynagradzania sędziów ustalone w ustawach okołobudżetowych pozostają w zgodzie z Konstytucją RP oraz czy sędziowie mają roszczenie o wyrównanie wynagrodzenia do poziomu określonego w przepisach ustaw ustrojowych pomimo obowiązywania ustaw okołobudżetowych, w przypadku uznania, że przepisy ustaw okołobudżetowych, modyfikujące zasady wynagradzania sędziów nie spełniają standardów konstytucyjnych.

Bibliografia/References

Banaszak, B. (2009). Konstytucja RP. Komentarz, Legalis/el.

Golonka, S. & Czech-Śmiałkowski, C. (2007). Niezależność sądów i niezawisłość sędziów w prawie i orzecznictwie międzynarodowym, Przegląd Sądowy, (1).

Gonera, K. (2013). W: Górski, A. (Red. n.) & Godlewska-Michalak, B. & Kremer, J. & Łazarska, A. & Ott, G. & Sawiński, J. & Strus, Z. Prawo o ustroju sądów powszechnych. Komentarz, Wolters Kluwer.

Grabowski, A. (2022). Konstytucja RP jako lex superior względem prawa ustawowego (w ramach sądowego stosowania prawa), Państwo i Prawo, (10).

Jabłońska, P. (2020). Konstytucyjne podstawy rozproszonej kontroli konstytucyjności prawa, Przegląd Sądowy, (11–12).

Łętowska, E. (2016). Dekalog dobrego sędziego, Krajowa Rada Sądownictwa, (1).

Podkowik, J. (2018). Sądy wobec niekonstytucyjnych aktów normatywnych u progu trzeciej dekady obowiązywania Konstytucji RP, Przegląd Sądowy, (5).

Rojek- Socha, P. (2023). Sędziowie i Prokuratorzy walczą o swoje wynagrodzenia– coraz więcej pozwów, https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/ wynagrodzenia-sedziow-i-prokuratorow-kolejne-pozwy,519179.html (dostęp: 19 lutego 2023 r.)

Safjan, M. & Bosek L. (Red.). (2016), Konstytucja RP. Komentarz, Legalis/el.

Sobczak, J. (2008). Przepisy płacowe sędziów sądów powszechnych a wzorce konstytucyjne, Państwo i Prawo, (11).

Wronkowska, S. & Ziembiński Z. (1997). Zarys teorii prawa, Ars boni et aequi.

Ziembiński, Z. (1980). Problemy podstawowe prawoznawstwa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.