Ekologiczny Fundusz Poręczeń i Gwarancji

Poprawa jakości powietrza to jedno z najważniejszych zadań każdego państwa. W tym celu mogą być stosowane różne instrumenty wpierania inwestorów realizujących przedsięwzięcia ekologiczne. W Polsce katalog takich instrumentów od 1.01.2021 r. uzupełniono o Ekologiczny Fundusz Poręczeń i Gwarancji, utworzony w drodze ustawy i powierzony do obsługi Bankowi Gospodarstwa Krajowego. W jego ramach są udzielane poręczenia i gwarancje spłaty kredytów udzielanych przez banki komercyjne na inwestycje ekologiczne ograniczające negatywne skutki emisji przez systemy ogrzewania stosowane w domach jednorodzinnych. Celem artykułu jest analiza i ocena regulacji prawnych określających pozycję prawną oraz zasady funkcjonowania Ekologicznego Funduszu Poręczeń i Gwarancji. Wykazano, że fundusz umożliwia równoległe stosowanie prywatnoprawnych i publicznoprawnych instrumentów wsparcia inwestycji ekologicznych. Jednocześnie wokół tych przedsięwzięć integrowane są działania niektórych jednostek sektora finansów publicznych, banków oraz organów administracji rządowej. Fundusz może stanowić istotne uzupełnienie, o charakterze systemowym, działań zmierzających do efektywniejszej realizacji Rządowego Programu „Czyste Powietrze”. Efekty uzyskane z pierwszego roku funkcjonowania tego funduszu są bardzo skromne, ale przyczyny tego stanu nie muszą być wyłącznie związane z obowiązującymi regulacjami prawnymi. Bardzo niekorzystna sytuacja rynkowa, w tym wysoka inflacja, wzrost kosztów obsługi kredytów oraz bieżących wydatków obciążających gospodarstwa domowe, może wiązać się z niewielkim zainteresowaniem ofertą banków w zakresie kredytów na inwestycje ekologiczne. Sprawia to, że nie mogą być w pełni wykorzystywane zasoby funduszu przeznaczonego na zabezpieczenie zwrotu takich kredytów w postaci poręczeń i gwarancji.

Bańko, M. (Red.). (2005). Wielki słownik wyrazów bliskoznacznych PWN. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Dobosiewicz, Z. (2011). Bankowość. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Głuchowski, J. (2002). Podatki ekologiczne. Dom Wydawniczy ABC.

Gruszecki, K. (2019). Prawo ochrony środowiska. Komentarz. Wolters Kluwer.

Kosikowski, C. (2008). Fundusze celowe nieobjęte ustawą o finansach publicznych. W: C. Kosikowski, & E. Ruśkowski (Red.), Finanse publiczne i prawo finansowe (428–429). Oficyna. A Wolters Kluwer business.

Kosikowski, C. (2011). Naprawa finansów publicznych w Polsce. Wydawnictwo Temida 2.

Kożuch, M. (2018). Zmiany w finansowaniu przedsięwzięć ochrony środowiska przyrodniczego w Polsce. Zeszyty Naukowe UE w Krakowie, (1/973), 61–78. https://doi.org/10.15678/znuek.2018.0973.0104

Ofiarska, M. (2021). Zmodyfikowane zasady udzielania i rozliczania premii termomodernizacyjnych. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, (11), 16–24. https://doi.org/10.33226/0137-5490.2021.11.3

Ofiarski, Z. (2021). Prawo bankowe. Wolters Kluwer.

Ofiarski, Z. (2013). Prawo bankowe. Komentarz. Wolters Kluwer.

Owsiak, S. (2002). Podstawy nauki finansów. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Sikorski, S. (2015). Rola i organizacja Narodowego oraz Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Białostockie Studia Prawnicze, (18), 149–165. https://doi.org/10.15290/bsp.2015.18.12

Skarbek, M. M. (2003). Rola i zadania BGK. Bank, (5), 15–16.

Skuza, S. (2013). Bank Gospodarstwa Krajowego as an institution running bank accounts for public finance sector entities. The current situation and self-designed proposals for change. W: J. Gliniecka, E. Juchniewicz, T. Sowiński, & M. Wróblewska (Red.), System prawnofinansowy. Prawo finansowe wobec wyzwań XXI wieku (381–388). CeDeWu.

Susmarski, S. (2016). Wybrane problemy oceny efektywności funduszy publicznych na podstawie Oddziałów Wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H – Oeconomia, 50(4), 467–476. https://doi.org/10.17951/h.2016.50.4.467

Szołno-Koguc, J. (2007). Funkcjonowanie funduszy celowych w Polsce w świetle zasad racjonalnego gospodarowania środkami publicznymi. Wydawnictwo UMCS.

Żukowski, M. (2012). Ocena działalności Banku Gospodarstwa Krajowego w kontekście jego zadań i potrzeb polskiej gospodarki. W: I. Pyka & J. Cichorska (Red.), Finanse w niestabilnym otoczeniu – dylematy i wyzwania. Bankowość (s. 507–515). Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.