Współcześnie informatyzacja uwidacznia się w rozmaitych aspektach życia jednostki, powodując, że staje się ono łatwiejsze i doskonalsze. Dziedziną, na której proces ten odcisnął istotne piętno w ostatnim czasie, jest udzielanie zamówień publicznych. Z tego też względu tak powszechne stało się określenie „elektronizacja zamówień publicznych”. Współcześnie identyfikowana przede wszystkim przez pryzmat elektronicznej komunikacji uczestników postępowania (zamawiającego i wykonawców) obejmuje swoim zakresem również procesy związane z automatycznym przetwarzaniem i przekazywaniem informacji. Rozważania niniejsze zostały poświęcone ustaleniu tych aspektów zamówień publicznych, w których uwidacznia się proces automatyzacji i przeprowadzenie na ich podstawie stosownej oceny stopnia jego zawansowania. Celem artykułu jest również wyróżnienie prawnych oraz pozaprawnych ograniczeń jego występowania oraz rozwoju.

Obejmowanie procesem informatyzacji poszczególnych etapów procedury związanej z udzielaniem zlecenia na realizację usługi, dostawy, roboty budowlanej jest utożsamiane z zagadnieniem elektronizacji zamówień publicznych. Była ona rekomendowana od wielu lat, a współcześnie stanowi przedmiot żywego zainteresowania nie tylko teoretyków i praktyków prawa, ale przede wszystkim podmiotów publicznych i przedsiębiorców tworzących odpowiednio strony zamawiające i wykonawców w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego. Wykorzystywane w procesie definiowania elektronizacji zamówień publicznych elementy właściwe dla procesu informatyzacji, związane przede wszystkim z dopuszczalnością elektronicznego przekazywania określonych dokumentów i informacji, wychodzą poza zakres etapu związanego z udzielaniem zamówienia. Celem artykułu jest szczegółowe określenie niniejszych elementów procesu i zasadności ich intepretowania jako przejawów elektronizacji zamówień publicznych.

Jawność stanowi jedną z zasad zamówień publicznych. Jej realizacja umożliwia zainteresowanym dokonywanie czynności sprawdzających w ramach tzw. społecznego kontrolowania. Sprowadza się do realizacji obowiązków publikacyjno-informacyjnych podmiotu zamawiającego, obejmuje również dostęp do dokumentacji postępowania, w tym protokołu oraz umowy o udzielenie zamówienia publicznego. Określeniu zasad udostępnienia zawartości umowy oraz jej znaczenia w ramach społecznego kontrolowania jest poświęcone niniejsze opracowanie.

Współcześnie nie ma już takiej dziedziny, do której nie wkroczyłyby nowoczesne — bo dalekie od tradycyjnych (papierowych) — elektroniczne metody gromadzenia, przechowywania i przekazywania danych, informacji oraz dokumentów. W zakresie tzw. elektronicznej komunikacji pomiędzy rozmaitymi podmiotami, istotne znaczenie odgrywają rozwiązania techniczne, urządzenia teleinformatyczne oraz narzędzia programowe, o których mowa w treści ustawy z 18.07.2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Środki komunikacji elektronicznej, bo o nich mowa powyżej, znajdują swoje zastosowanie również w postępowaniach zmierzających do udzielenia zamówienia na realizację roboty budowlanej, dostawy czy innej określonej usługi. Ustalenie konkretnej roli i znaczenia środków komunikacji elektronicznej w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego jest celem niniejszego artykułu.