Polski Ład, czyli jak zwiększyć niesprawiedliwy rozkład ciężarów podatkowych

Z początkiem stycznia 2022 r. weszły w życie zmiany w ustawach o podatkach dochodowych, dokonane w ramach projektu noszącego nazwę Polski Ład. Podstawowym założeniem planowanych zmian było zmniejszenie tzw. klina podatkowego. Dochody z pracy są bowiem wyżej obciążone podatkami i składkami niż dochody z innych źródeł, zwłaszcza z działalności gospodarczej oraz źródeł kapitałowych. Polski Ład miał te różnice zmniejszyć poprzez zwiększenie obciążeń daninami publicznoprawnymi innych dochodów niż z pracy. Jednak w wyniku kolejnych modyfikacji projektów ustaw nastąpił wzrost obciążenia przede wszystkim dochodów z pracy oraz działalności wykonywanej osobiście. Jednocześnie korzystne rozwiązania dla osób wybierających zryczałtowany podatek od przychodów ewidencjonowanych promują tzw. samozatrudnienie. Prowadzi to do znaczącego wzrostu zróżnicowania wysokości ponoszonych ciężarów podatkowych, a tym samym naruszenia zasady sprawiedliwości podatkowej.

Bibliografia/References

Bień-Kacała, A. (2005). Zasada władztwa daninowego w Konstytucji RP z 1997 r. TNOIK „Dom Organizatora”.

Biernat, S. (1995). Glosa do orzeczenia TK z 12 XII 1994, K 3/94. Państwo i Prawo, (8).

Falski, J. (2000). Ewolucja wykładni zasady równości w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Państwo i Prawo, (1).

Gomułowicz, A., (2001). Zasada sprawiedliwości podatkowej. Dom Wydawniczy ABC.

Gomułowicz, A. (2010). Zasady podatkowe. W: L. Etel (red.), System prawa finansowego. Tom III. Prawo daninowe. Wolters Kluwer.

Holmes, K. (2000). The concept of income. A multi-disciplinary analysis. IBFD.

Litwińczuk, H. (2006). Prawo podatkowe przedsiębiorców. Dom Wydawniczy ABC.

Mariański, A. (2020a). Sprawiedliwość podatkowa w zakresie kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych. Studia Prawno Ekonomiczne, CXVII.

Mariański, A. (2020b). Zwolnienie podatkowe według kryterium wieku a zasada sprawiedliwości podatkowej. W: P. Borszowski, K. Kopyściańska, M. Kopyściański, W. Srokosz, & P. Zawadzka (red.), Regulacje prawa finansów publicznych i prawa podatkowego. Podsumowanie stanu obecnego i dynamika zmian. Księga jubileuszowa dedykowana profesor Wiesławie Miemiec. Wolters Kluwer.

Mariański, A. (2020c). Źródła przychodów – niesprawiedliwe i skomplikowane różnicowanie opodatkowanie osób fizycznych. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, (10).

Mariański, A. (2021). (Nie)sprawiedliwy polski podatek dochodowy od osób fizycznych. C.H.Beck.

Mariański, A. (red.) (2016). Opodatkowanie działalności gospodarczej w Polsce. Wolters Kluwer.

Mariański, A. (red.) (2018). Opodatkowanie spółek osobowych i ich wspólników. Wolters Kluwer.

Mariański, A. & Porada, Ł. (2020). Zmiany w podatkach dochodowych 2021. Monitor Podatkowy, (12).

Mastalski, R. (2018). Prawo podatkowe. C.H.Beck.

Nita, A. (2013). Teoretyczne i normatywne wyznaczniki sprawiedliwego opodatkowania. Toruński Rocznik Podatkowy.

Nykiel, W., & Mariański, A. (2016). Komentarz do art. 217. W: M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom II. Komentarz do art. 87–243. C.H.Beck.

Raczkowski, K., Schneider, F., & Węgrzyn, J. (2020). Ekonomia systemu podatkowego. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Radzikowski, K. (2022). Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w świetle postulatów równości i sprawiedliwości opodatkowania. W: Koncepcje opodatkowania dochodu — refleksje na 30-lecie podatku dochodowego od osób fizycznych. Materiały ogólnopolskie konferencji naukowej WPiA UW. Wydawnictwo Instytutu Studiów Podatkowych.

Sarnowski, J., Łożykowski, A., & Polewiak, M. (2022). Podatek dochodowy od osób fizycznych w latach 2016–2022 — droga w kierunku sprawiedliwego, elastycznego i prostego w rozliczeniu podatku dochodowego. W: Koncepcje opodatkowania dochodu — refleksje na 30-lecie podatku dochodowego od osób fizycznych. Materiały ogólnopolskie konferencji naukowej WPiA UW. Wydawnictwo Instytutu Studiów Podatkowych.

Siekman, P., & Luijsterburg, N. (2006). Personal income taxation in the Netherlands. Bulletin for International Taxation, (8).

Ślebzak, K. (2016). W: M. Safjan, & L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom I. Komentarz, art. 1–86. C.H.Beck.

Steuerle, C. E. (2002). And equal (tax) justice for all? W: J. J. Thorndike, & D. J. Ventry Jr. (red.), Tax justice. The ongoing debate. Rowman & Littlefield Publishers. Urban Institute.

Szczepańska, I. (2015). Opodatkowanie osób fizycznych w świetle zasady sprawiedliwości podatkowej. Ius Nowum, (1).