Najlepsze ceny Specjalne oferty dla członków klubu książki PWE Najtańsza dostawa
Prof. dr hab. Joanna M. Salachna
ORCID: 0000-0001-5748-0170

Prof. dr hab. Joanna M. Salachna

Profesor nauk prawnych, kierownik Katedry Finansów Publicznych i Prawa Finansowego na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku. Specjalizuje się w problematyce finansów samorządu terytorialnego, teorii odpowiedzialności prawnofinansowej, ustrojowego prawa finansowego, metodologii nauk prawnych, jak również w problematyce społecznych aspektów finansów publicznych, w szczególności aspektów moralności i stosowaniu mediacji w prawie publicznym. Jest członkiem Międzynarodowego Centrum Badań Finansów Publicznych i Prawa Podatkowego (https://www.centeroffinance.org).

 

 
DOI: 10.33226/0137-5490.2022.5.1
JEL: A13, E62

Celem niniejszego artykułu jest ustalenie zakresu zależności/ relacji pomiędzy treścią norm moralnych a stanowionym w Polsce prawem wydatków publicznych, jak również określenie oddziaływania tego prawa na kształtowanie postaw obywateli. Problematyka ta ma interdyscyplinarny charakter, wymaga bowiem uwzględnienia punktu widzenia (poglądów) prawników, socjologów i ekonomistów. Z wykorzystaniem opracowanego przez autorów schematu zostały sformułowane następujące tezy: z jednej strony normy moralne, w tym zasady społeczne wynikające z uniwersalnych wartości chrześcijańskich, powinny bezpośrednio oraz pośrednio silnie oddziaływać/wpływać na tworzone prawne regulacje z zakresu wydatków publicznych, jak również na edukację oraz postawy obywatelskie; z drugiej zaś — i jest to proces odwrotny — dokonywane wydatki publiczne w określonym stopniu mają wpływ m.in. na kształtowanie postaw obywatelskich, a także mogą mieć wpływ na treść samych norm moralnych. Do weryfikacji tych tez wykorzystano dwa zrealizowane badania pilotażowe.

Ponadto realizacji powyżej wskazanych celów posłużyła dokonana w artykule analiza tworzenia prawa wydatków publicznych w kontekście teorii wyboru publicznego i teorii agencji oraz weryfikacja oceny społecznej w zakresie związku pomiędzy treścią norm moralnych a wybranymi decyzjami z zakresu wydatkowania środków publicznych.

Słowa kluczowe: moralność; wydatki publiczne; wybór publiczny; teoria agencji; społeczeństwo polskie