Najlepsze ceny Specjalne oferty dla członków klubu książki PWE Najtańsza dostawa
Dr Beata Stasiak-Cieślak
ORCID: 0000-0003-1548-3562

Doktor nauk inżynieryjno-technicznych, psycholog zdrowia i psycholog transportu, adiunkt w Zakładzie Procesów Diagnostyczno- Obsługowych (Centrum Usług Motoryzacyjnych dla Osób Niepełnosprawnych) przy Instytucie Transportu Samochodowego. Specjalizuje się w szeroko pojętych zagadnieniach dotyczących motoryzacji osób z niepełnosprawnościami. Inicjator i realizator projektów krajowych i unijnych.

 

 
DOI: 10.33226/1231-2037.2024.3.3
JEL: L91

Prawne aspekty mobilności osób ze specjalnymi potrzebami

The publication concerns the analysis of national regulations in the field of transport and mobility of people with special needs, prepared based on the material (report) entitled Analysis of regulations in the field of transport and mobility of people with special needs, together with recommendations for legislative changes in the Knowledge Centre's project on the accessibility of transport and mobility of people with special needs (CWoD), implemented under Priority Axis III Higher education for the economy and development, Action 3.5, universities' Comprehensive programs of the Knowledge Education Development Operational Program, co-financed by the European Union from the European Social Fund under the Knowledge Education Development Operational Program for 2014–2020 (no. POWR.03.05.00-00-CW07/20). The structure of the article includes an analysis of international and national regulations in the field of individual transport. That choice stems directly from the project proposal. Therefore, the main objective of the project, and therefore of this article, is to determine the recommendations and direction of changes in the regulations.

Publikacja dotyczy analizy przepisów krajowych w zakresie transportu i mobilności osób ze specjalnymi potrzebami, przygotowanej na podstawie materiału (raportu) pt. Analiza przepisów prawnych w zakresie transportu i mobilności osób ze specjalnymi potrzebami wraz z zaleceniami zmian legislacyjnych w projekcie Centrum Wiedzy o dostępności transportu i mobilności osób ze specjalnymi potrzebami (CWoD) realizowanym w ramach Osi Priorytetowej III Szkolnictwo wyższe dla gospodarki i rozwoju, Działanie 3.5, Programy kompleksowe uczelni Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, współfinansowanego przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój na lata 2014–2020 (nr POWR. 03.05.00-00-CW07/20). Struktura artykułu obejmuje analizę przepisów międzynarodowych i krajowych w zakresie transportu indywidualnego. Wybór takiego układu analizy wypływał bezpośrednio z wniosku projektowego. Zatem celem podstawowym projektu, a tym samym niniejszego artykułu, jest określenie rekomendacji i kierunku zmian w przepisach.

Słowa kluczowe: regulations; transport; mobility; people with special needs; CWoD project (regulacje; transport; mobilność; osoby o szczególnych potrzebach; projekt CWoD)
DOI: 10.33226/1231-2037.2024.2.6
JEL: L62, L99, J14, R49

Układy i urządzenia stosowane w samochodach w ocenie kierowców i pasażerów z niepełnosprawnościami – wyniki badań pilotażowych

Since 2015, the Automotive Services Centre has been operating at the Motor Transport Institute for Disabled People (CUM) and since 2021, as part of the project entitled Knowledge Centre on Accessibility to transport and mobility for people with special needs (CWoD), there has been an information and consultation point active in which road users with disabilities, and in particular users of individual transport – drivers and passengers of passenger cars – can obtain information that will facilitate their functioning in road traffic. Part of customer service for people with disabilities is collecting information, also for scientific and research works. From November 2022 to June 2023, as a pilot research, interviews were conducted with beneficiaries of the above-mentioned entities, in order to learn their opinions on the systems and adaptive devices they use in cars. The results of this study, presented in this article, allowed for the development of general recommendations regarding advising people with special needs (PSN) – users of individual transport, the implementation of which would improve the quality of services in this area.

Od 2015 r. przy Instytucie Transportu Samochodowego działa Centrum Usług Motoryzacyjnych (CUM), a od 2021 r. w ramach projektu Centrum Wiedzy o Dostępności do transportu i mobilności dla osób ze specjalnymi potrzebami (CWoD), również punkt informacyjno-konsultacyjny, w którym niepełnosprawni użytkownicy dróg, a w szczególności użytkownicy transportu indywidualnego – kierowcy i pasażerowie samochodów osobowych – mogą uzyskać informacje, które ułatwią im funkcjonowanie w ruchu drogowym. Częścią obsługi klienta osób niepełnosprawnych jest zbieranie informacji – także do prac naukowo-badawczych. Od listopada 2022 r. do czerwca 2023 r. przeprowadzono badania pilotażowe – wywiady z beneficjentami ww. podmiotów, mające na celu poznanie ich opinii na temat systemów i urządzeń adaptacyjnych stosowanych przez nich w samochodach. Wyniki tego badania, zaprezentowane w artykule, pozwoliły na opracowanie ogólnych rekomendacji dotyczących doradztwa dla osób ze specjalnymi potrzebami (OSP) — użytkowników transportu indywidualnego, których wdrożenie pozwoliłoby na poprawę jakości usług w tym zakresie. 

Słowa kluczowe: people with special needs; users of individual transport; advising people with disabilities; systems and devices in passenger cars dedicated to people with disabilities
DOI: 10.33226/1231-2037.2022.10.3
JEL: L91

Identyfikacja czynników osobowościowych kierowcy a bezpieczeństwo ruchu

The study presents an overview of the available research results concerning the analysis of the impact of factors characteristic for the behavior of road users that influence road accidents. Intellectual fitness, personality and temperament as well as psychomotor skills were analyzed. The aim of the article is to present the current results in terms of selected psychological factors, i.e. intellectual performance, personality and temperament traits as well as psychomotor performance in the field of road safety. It is also the basis for setting directions for further research in this field.

Opracowanie przedstawia przegląd dostępnych wyników badań dotyczących analizy oddziaływania czynników charakterystycznych dla zachowań uczestników ruchu drogowego, mających wpływ na wypadki drogowe. Analizie poddano sprawność intelektualną, osobowość i temperament oraz zdolności psychomotoryczne. Celem artykułu jest przedstawienie dotychczasowych wyników w zakresie wybranych czynników psychologicznych, tj. sprawności intelektualnej, cech osobowości i temperamentu oraz sprawności psychomotorycznej w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego. Jest to również podstawa do wyznaczania kierunków dalszych badań w tym zakresie.

Słowa kluczowe: road safety; driver; the personality factors of the driver (bezpieczeństwo na drodze; kierowca; czynniki osobowościowe kierowcy)