O propozycjach uregulowania prawa do wypoczynku osób samozatrudnionych

Na przestrzeni ostatniego roku Senat RP przygotował dwie propozycje nowelizacji ustawy z 6 marca 2018 r. — Prawo przedsiębiorców (druki senackie 200 i 200s), zakładające wprowadzenie tzw. ulgi na wypoczynek przysługującej w związku z realizacją prawa do wypoczynku przez osoby samozatrudnione. Celem artykułu jest przybliżenie projektowanych rozwiązań oraz próba ich oceny z punktu widzenia umożliwienia realizacji tego prawa w praktyce. Proces legislacyjny nad nowelizacją ustawy nie został jeszcze zakończony, na co ma wpływ nie tylko sytuacja pandemiczna, ale również liczne wątpliwości narosłe wokół projektowanych rozwiązań, które spowodowały wprowadzenie istotnych modyfikacji do przyjętej pierwotnie propozycji nowelizacji zanim jej projekt został złożony w Sejmie RP. Niezależnie od dalszych losów projektu warto się zastanowić, czy proponowane rozwiązania podążają we właściwym kierunku i czy w konsekwencji można je wykorzystać przy konstruowaniu modelu ochrony prawnej osób samozatrudnionych. W rozważaniach szczególną uwagę poświęcono osobom samozatrudnionym wykonującym pracę w warunkach silnej zależności ekonomicznej od jednego lub niewielkiej liczby kontrahentów.

Bibliografia/References

Banaszak, B. (2009). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Warszawa.

Bury, B. (2015). Dylematy na tle prawa do wypoczynku w zatrudnieniu niepracowniczym typu cywilnoprawnego. Studia Iuridica Lublinensia, XXIV.

Druk senacki nr 200 i 200s. Senat X kadencji. https://www.senat.gov.pl/prace/druki/?nr=200&kadencja=10 (26.10.2021).

Florek, L. (1997). Zgodność przepisów prawa pracy z Konstytucją. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, (11).

Garlicki, L. (red.). (2003). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom. 3. Warszawa.

Gersdorf, M. (2019). Między ochroną a efektywnością. Systemowe i terminologiczne aspekty objęcia cywilnoprawnych umów o zatrudnienie ustawodawstwem pracy. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, (1).

Kolek, A. (2019). Wygaszanie ubezpieczeń społecznych a kumulacyjna metoda realizacji prawa do zabezpieczenia społecznego. Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne, (30).

Krajewski, M. (2019). Optymalizacja kosztów zatrudnienia na przykładzie wybranych niepracowniczych tytułów ubezpieczenia społecznego. Studia BAS, (2).

Lasocki, T. (2018). Obniżenie składek ubezpieczeniowych dla niektórych przedsiębiorców od 2019 r. — krytyka założeń ustawy. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, (9).

Liszcz, T. (2016). Kiedy pracownik nie powinien pracować. W: M. Latos-Miłkowska i Ł. Pisarczyk (red.), Prawo pracy. Między gospodarką a ochroną pracy. Księga Jubileuszowa Profesora L. Florka. Warszawa.

Musiała, A. (2017). Kim jest: „pracownik” w ujęciu przepisów Konstytucji? Monitor Prawa Pracy, (4).

Nowak, M. (2018). Przesłanki prawnej regulacji prawa do odpoczynku i jego aksjologiczne uzasadnienie. W: Urlop wypoczynkowy jako instrument realizacji prawa pracownika do odpoczynku. Łódź. https://sip.lex.pl/#/monograph/369449009/4?keyword=M.%20Nowak&tocHit=1&cm=SREST (21.10.2021).

Oniszczuk, J. (2017). Konstytucyjne źródła prawa pracy. W: K. W. Baran (red.), System prawa pracy. Tom I. Część ogólna. Warszawa.

Opinia BCC z 5 października 2020 r. dotycząca inicjatywy ustawodawczej grupy senatorów skierowanej do Marszałka Senatu dotyczącej projektu zmiany ustawy Prawo przedsiębiorców. https://www.senat.gov.pl/download/gfx/senat/pl/senatinicjatywypliki/1120/4/200_bcc.pdf (27.01.2022).

Sanetra, W. (1997). Prawa (wolności) pracownicze w Konstytucji. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, (11).

Skąpski, M. (2015). Funkcje regulacji czasu pracy wobec idei równości i sprawiedliwości. Annales Universitatitis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G, LXII.

Sobczyk, A. (2013). Prawo pracy w świetle Konstytucji RP. Tom I. Teoria publicznego i prywatnego indywidualnego prawa pracy. Warszawa.

Sobczyk, A. i Buch, D. (2016). Komentarz do art. 66 Konstytucji. W: M. Safjan i L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Komentarz. Tom 1. Warszawa.

Tomanek, A. (2017). Status osoby samozatrudnionej w świetle znowelizowanych przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, (1).

Uzasadnienie do projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo przedsiębiorców, druk senacki 200s. https://www.senat.gov.pl/prace/druki/?nr=200&kadencja=10 (26.10.2021).

Vermeylen G., Wilkens, M., Biletta, I., Fromm, A., Parent-Thirion, A. i Rodriguez Contreras, R. (2017). Exploring self-employment in the European Union. Luxembourg.

Williams, C. C. i Lapeyre F. (2017). Dependent self-employment. Trends, challenges and policy responses in EU. Employment Working Paper, (228). International Labour Office. Geneva.

Wiącek-Burmańczuk, A. (2017). Konstytucyjne prawo do wypoczynku. Przegląd Sejmowy, (5).

Wratny, J. (2007). Problemy ochrony pracowników w elastycznych formach zatrudnienia. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, (7).

Wyka, T. (2007). Konstytucyjne prawo każdego do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy a zatrudnienie na innej podstawie niż stosunek pracy oraz praca na własny rachunek — uwagi de lege ferenda. Gdańskie Studia Prawnicze, XVII.

Zwolińska, A. (2019). Prawo do odpoczynku a zatrudnienie cywilnoprawne. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, (1).