Ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami – zakres przedmiotowy i podmiotowy ustawy. Część druga

W pierwszej części publikacji przedstawiono podłoże prawne i społeczne przyjęcia ustawy z 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, tekst jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 1062 ze zm. (dalej jako: ustawa dostępnościowa), wskazując przy tym na jej szczególną rolę i sposób potraktowania kwestii niepełnosprawności. Część druga koncentruje się na zakresie przedmiotowym i podmiotowym ustawy. Ustawa nie jest pierwszym aktem prawa dostępnościowego w Polsce. W diagnozie stanu dostępności projektodawca ustawy zauważył, że przepisy prawa w tym zakresie są jednak rozproszone i niewystarczająco skuteczne. Doszedł do przekonania, że dostępność powinna być horyzontalną zasadą realizacji wszystkich polityk publicznych. Jednym z instrumentów realizacji zasady dostępności miała być ustawa, określająca szeroko środki służące zapewnieniu różnych aspektów dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami oraz obowiązki podmiotów publicznych w tym zakresie. Cel ma zostać osiągnięty poprzez stosowanie uniwersalnego projektowania i racjonalnych usprawnień w trzech obszarach dostępności i w zakresie wynikającym co najmniej z minimalnych wymagań. Podmioty publiczne mają też obowiązki uwzględniania potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami w planowaniu działalności, usuwania i zapobiegania powstawaniu barier.

Bibliografia/References

Drabarz, A. (2020). Harmonising Accessibility in the EU Single Market: Challenges for Making The European Accessibility Act Work, Review of European and Comparative Law, XLIII(4), 83–102. https://doi.org/10.31743/recl.9465

Drabarz, A. (2021). When social meets economic: the case of the European Accessibility Act – remarks from Poland's perspective, Business Law Journal (9). https://doi.org/10.33226/0137-5490.2021.9.1

Greco, G. M. (2018). The nature of accessibility studies, Journal of Audiovisual Translation, 1(1), 205–232.

Gronkiewicz, A. (2022). Agencja/Centrum Komunikacji – kaprys czy konieczność w demokratycznym państwie prawa? Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 69(1). http://dx.doi.org/10.17951/g.2022.69.1.23-42

Łasak, K. (2016). Dostępność usług bankowych dla osób niedowidzących i niewidomych. Uwagi na tle opinii komitetu do spraw praw osób niepełnosprawnych w sprawie Szilvia Nyusti i Péter Takács przeciwko Węgrom, Gdańskie Studia Prawnicze, (1), 265–280. https://prawo.ug.edu.pl/sites/ prawo.ug.edu.pl/files/_nodes/strona/33461/files/35lasak.pdf

Program rządowy Dostępność Plus 2018–2025, MIiR https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/media/62311/Program_Dostepnosc_Plus.pdf (dostęp: 20.03.2023).

Projekt ustawy o dostępności niektórych produktów i usług z 24.03.2022, nr z wykazu UC 119, https://legislacja.gov.pl/docs//2/12358257/ 12865984/12865985/dokument549116.pdf (dostęp: 20.03.2023).

Raport o stanie zapewniania dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami przez podmioty publiczne w Polsce według stanu na 1 stycznia 2021, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, listopad 2021, https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/media/106495/Raport_z_badania.pdf (dostęp 30.03.2023).

Roszewska, K. (Red.). (2021). Ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Komentarz, LEX/el. 2021.

Uzasadnienie do rządowego projektu ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Druk nr 3579 VIII kadencji Sejmu.

Komentarz ogólny nr 2 (2014). Artykuł 9: Dostępność, Komitet do spraw Praw Osób z Niepełnosprawnościami (CRPD/C/ GC/2)

Komentarz ogólny nr 6 (2018) dotyczący równości i niedyskryminacji, Komitet do spraw Praw Osób z Niepełnosprawnościami (CRPD/C/GC/6).