Dokumentacja wyników działalności twórczej pracownika akademickiego — aspekty podatkowe. Glosa częściowo krytyczna do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28.05.2021 r., II FSK 3717/18

Ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje 50-procentowe koszty uzyskania przychodów. Reguła ta dotyczy także nauczycieli akademickich. W tym kontekście szczególne znaczenie mają zarówno przepisy prawa podatkowego, jak i nowe regulacje dotyczące szkolnictwa wyższego i nauki. Z założenia wskazane obszary prawne powinny być koherentne, zwłaszcza że tak przepisy podatkowe, jak i przepisy tzw. ustawy 2.0 odsyłają do regulacji prawnoautorskich. Trudno się jednak oprzeć wrażeniu, iż w praktyce nie udało się uzyskać oczekiwanej synchronizacji, co skutkuje wykreowaniem stanu specyficznego dualizmu prawnego. Wypada podkreślić, że wyłaniające się trudności interpretacyjne dodatkowo uwypukliła interpretacja ogólna Ministra Finansów. W przygotowanej glosie do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28.05.2021 r., II FSK 3717/18, jedynie częściowo podzielono tok narracji merytorycznej Sądu, przedstawiając jednocześnie rozbieżności w prezentowanej argumentacji i ich negatywne skutki dla prawidłowego rozstrzygnięcia problemu oraz praktyki prawa podatkowego. Celem badawczym było przeprowadzenie diagnozy wciąż utrzymującej się niejednolitości orzeczniczej, a także sprzeczności w prezentowanym toku narracji. W glosie posłużono się głównie metodą dogmatycznoprawną i metodą analizy orzecznictwa sądowego.

Bibliografia/References

Literatura/Literature

Bakalarz, T. (2020). Fikcja prawna uznania wykonywania obowiązków nauczyciela akademickiego za działalność twórczą. Białostockie Studia Prawnicze, 25(1), 23–31.

Barta, J., & Markiewicz, R. (red.). (2011). Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz. Wolters Kluwer.

Barta, J. (red.). (2013). System Prawa Prywatnego. Tom 13. Prawo autorskie. Wolters Kluwer.

Dubowik, A. (2020). Nowa regulacja stosunku pracy nauczycieli akademickich — zagadnienia sporne. Białostockie Studia Prawnicze, 25(1), 71–87.

Florek, L. (red.). (2017). Kodeks pracy. Komentarz. Wolters Kluwer.

Flisak, D. (2018). Komentarz do wybranych przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wolters Kluwer.

Jackowiak, U., Uziak, W., & Wypych-Żywicka, A. (2009). Prawo pracy. Wolters Kluwer.

Jaśkowski, K., Maniewska, E., & Jaśkowski, K. (2021). Komentarz aktualizowany do Kodeksu pracy. Wolters Kluwer.

Machała, W. (red.). 2019. Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz. Wolters Kluwer.

Mariański, A. (2020). Źródła przychodów — niesprawiedliwe i skomplikowane różnicowanie opodatkowania dochodu osób fizycznych. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, (10), 22–27.

Smoleń, P. (2019). Koszty uzyskania przychodów nauczycieli akademickich. W: J. Głuchowski (red.), Współczesne problemy prawa podatkowego. Teoria i praktyka. Tom I. Księga Jubileuszowa Dedykowana Profesorowi Bogumiłowi Brzezińskiemu. Wolters Kluwer, 484–494.

Smoleń, P., & Świstak, M. (2022). Taxation of Academic Teachers' Royalties. Controversies in the context of the general interpretation by the Minister of Finance. Review of European and Comparative Law, 48(1), 235–253.

 

Akty prawne/Legal acts

Rozporządzenie Rady Ministrów z 20.06.2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” (Dz.U. z 2016 r., poz. 283).

Ustawa z 23.04.1964 r. — Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1740 ze zm.).

Ustawa z 26.06.1974 r. — Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1320 ze zm.).

Ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021, poz. 1128 ze zm.).

Ustawa z 4.02.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz.U. z 2021, poz. 1062).

Ustawa z 20.07.2018 r. — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2021 r., poz. 478 ze zm.).

 

Orzecznictwo:

Wyrok SN z 18.06.1998 r., I PKN 191/98, LEX nr 36702.

Wyrok SN z 2.09.1998 r., I PKN 293/98, LEX nr 37269.

Wyrok SN z 14.09.1998 r., I PKN 334/98, LEX nr 37685.

Wyrok SN z 28.10.1998 r., I PKN 416/98, LEX nr 35429.

Wyrok NSA z 11.03.2015 r., II FSK 459/13, LEX nr 1675471.

Wyrok NSA z 12.03. 2010 r., II FSK 1791/08, LEX nr 595971.

Wyrok NSA z 16.09. 2010 r., II FSK 839/09, LEX nr 745894.

Wyrok NSA z 7.02. 2019 r., II FSK 422/17, LEX nr 2642709.

Wyrok NSA z 12.11. 2020 r., II FSK 2082/20, LEX nr 3082251.

Wyrok SA w Łodzi z 7.05.2019 r., III AUa 851/18, LEX nr 2701123.

Inne źródła:

Interpretacja ogólna Ministra Finansów Nr DD3.8201.1.2018 z 15.09.2020 r. w sprawie zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów do

honorarium autorskiego (Dz.Urz. MF 2020, poz. 107).