Dzień 24 lutego 2022 r. stał się nie tylko symboliczną datą eskalacji konfliktu rosyjsko-ukraińskiego, ale także początkiem bezprecedensowej, międzynarodowej operacji logistycznej, której celem było przetransportowanie uchodźców z przejść granicznych w Przemyślu i Dorohusku na teren całej Polski oraz do państw sąsiednich. W krótkim czasie konieczne było wdrożenie szeroko zakrojonych działań organizacyjnych, obejmujących współpracę wszystkich kategorii przewoźników kolejowych – krajowych (dalekobieżnych i regionalnych), samorządowych, prywatnych oraz międzynarodowych (m.in. z Czech, Niemiec, Litwy, Austrii, Szwajcarii). Koordynację całego przedsięwzięcia powierzono spółce PKP Intercity, która w dniu wybuchu konfliktu powołała sztab kryzysowy odpowiedzialny za skoordynowanie przewozów uchodźców z wykorzystaniem taboru wszystkich dostępnych operatorów kolejowych. Działania te realizowane były we współpracy z władzami wojewódzkimi i samorządowymi w kraju oraz w porozumieniu z partnerami międzynarodowymi. Kluczowe było również zaangażowanie zarządców infrastruktury kolejowej w Polsce i państwach ościennych, co umożliwiło utrzymanie obowiązującego rozkładu jazdy mimo znaczącego zwiększenia liczby uruchamianych połączeń. Oprócz regularnych przewozów pasażerskich dla uchodźców uruchomiono także specjalne połączenia sanitarne i humanitarne – pociągi te tworzyły konwój transportowy dla rannych oraz dostaw pomocy humanitarnej do przejść granicznych z Ukrainą. Równolegle rozpoczęto operację kolejowego przewozu ładunków, obejmującą dostawy wsparcia humanitarnego i wojskowego.
Słowa kluczowe: konflikt Rosja–Ukraina; kolej; współpraca międzynarodowa; przejście graniczne