Najlepsze ceny Specjalne oferty dla członków klubu książki PWE Najtańsza dostawa
Dr hab. Małgorzata Kurzynoga, prof. UŁ
ORCID: 0000-0002-3927-4223

Dr hab. Małgorzata Kurzynoga, prof. UŁ, profesor Uniwersytetu Łódzkiego, zatrudniona na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego w Katedrze Europejskiego, Międzynarodowego i Zbiorowego Prawa Pracy. Autorka około 50 publikacji dotyczących polskiego i europejskiego prawa pracy, w tym dwóch monografii pt. Warunki legalności strajku (wyd. Wolters Kluwer 2011) oraz Odpowiedzialność prawna za strajk i inne formy pracowniczego protestu (wyd. Wolters Kluwer 2018), za które przyznano autorce indywidualne Nagrody Rektora UŁ. Laureatka Stypendium Ministra dla Wybitnych Młodych Naukowców w latach 2015–2018. Prelegentka na krajowych i międzynarodowych konferencjach naukowych.

 
DOI: 10.33226/0032-6186.2023.5.3
JEL: K31

Artykuł jest poświęcony możliwości zastosowania ochronnych zasad jurysdykcji, określonych w sekcji 5 rozdziału II rozporządzenia nr 1215/2012 zatytułowanego „Jurysdykcja w zakresie indywidualnych umów o pracę”, w sporach między pracownikiem a spółką dominującą niezwiązanych bezpośrednio umową o pracę. W oparciu o analizę orzecznictwa TSUE, Autorka stawia tezę, że na ochronne reguły jurysdykcji można się powoływać, nawet jeśli między stronami sporu nie ma formalnej umowy. Odnosząc się z aprobatą do koncepcji TSUE poszukiwania rzeczywistego pracodawcy, Autorka krytycznie ocenia wykładnię umowy o pracę w rozumieniu rozporządzenia 1215/2012 w oparciu wyłącznie o element podporządkowania. 

Słowa kluczowe: zasady jurysdykcji; grupa spółek; indywidualna umowa o pracę
DOI: 10.33226/0032-6186.2023.3.3
JEL: K31

Konstytucja RP stanowi o prawie do rokowań oraz zalicza je do podstawowych praw (wolności) człowieka. Konstytucja RP nie przesądza jednak o zakresie podmiotowym prawa do rokowań bowiem zakres ten kształtują standardy międzynarodowe. Z art. 59 ust. 4 Konstytucji RP wynika, że prawo do rokowań może podlegać tylko takim ograniczeniom ustawowym jakie są dopuszczalne przez wiążące Polskę umowy międzynarodowe. Tymczasem zakres podmiotowy prawa do rokowań zbiorowych określony w standardach Międzynarodowej Organizacji Pracy różni się od zakresu podmiotowego tego prawa, jaki wynika z opinii Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W tym kontekście, celem artykułu jest uzasadnienie tezy, że uczynienie zadość wymaganiom wynikającym z prawa międzynarodowego pozostaje w kolizji z prawem unijnym.

 

Słowa kluczowe: Konstytucja RP; rokowania zbiorowe; wolności związkowe
DOI: 10.33226/0032-6186.2022.5.1
JEL: K31

W styczniu 2021 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję, w której wezwał Komisję Europejską do jak najszybszego przyjęcia dyrektywy ustanawiającej tzw. prawo do odłączenia dla wszystkich pracowników korzystających z narzędzi cyfrowych do celów zawodowych, której projekt stanowi załącznik do tej rezolucji. Prawo do odłączenia rozumiane jest jako wyłączenie narzędzi cyfrowych do celów zawodowych poza czasem pracy. Celem artykułu jest omówienie proponowanych ram prawnych prawa do odłączenia oraz zwrócenie uwagi na wyzwania, z którymi prawo do odłączenia musi się zmierzyć. Analizując propozycje Parlamentu Europejskiego autorka zwraca uwagę m.in. na ujawniające się na tle projektu dyrektywy wątpliwości dotyczące zakresu podmiotowego prawa do odłączenia. Do największych wyzwań zalicza ustanowienie praktycznych ustaleń dotyczących wyłączenia narzędzi cyfrowych, zwłaszcza w przypadku elastycznych form organizacji czasu pracy, przedsiębiorstw pracujących na skalę międzynarodową i/lub prowadzących ciągłą działalność uniemożliwiającą wyłączenie serwerów. Autorka wskazuje, że realizacja prawa do odłączenia nie może koncentrować się wokół rozwiązań technicznych i organizacyjnych, lecz wymaga rozwiązania problemu przeciążenia pracą i zarządzania czasem w zgodzie z prawem do odłączenia.

Słowa kluczowe: prawo do odłączenia; narzędzia cyfrowe; czas pracy; czas odpoczynku; zdrowie; równowaga między życiem zawodowym a osobistym; dyskryminacja
DOI: 10.33226/0032-6186.2021.8.3
JEL: K31

Rozporządzenie WE nr 261/2004 wyłącza odpowiedzialność przewoźnika lotniczego z obowiązku wypłaty odszkodowania pasażerom za odwołane loty w przypadku wystąpienia „nadzwyczajnych okoliczności”, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków. Chociaż rozporządzenie to nie definiuje wyraźnie pojęcia „nadzwyczajnej okoliczności”, prawodawca Unii wskazał, że może ona zachodzić w przypadku zdarzeń takich jak wymienione w motywie 14 tego rozporządzenia. Motyw ten wymienia między innymi „strajki mające wpływ na działalność przewoźnika”. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) prezentuje jednak stanowisko, zgodnie z którym strajk personelu przewoźnika lotniczego zasadniczo nie stanowi nadzwyczajnej okoliczności, z wyjątkiem sytuacji gdy realizacja żądań pracowników wykracza poza jego kompetencje i wymaga działań ustawodawczych. W artykule przedstawiono rozstrzygnięcia TSUE oraz argumenty na poparcie tezy, że przyjęty przez Trybunał tok rozumowania prowadzi do naruszenia wolności prowadzenia działalności gospodarczej (ustanowionej w art. 16 Karty praw podstawowych UE) oraz prawa pracodawcy do rokowań (zagwarantowanego w art. 28 Karty praw podstawowych UE).

Słowa kluczowe: strajk; nadzwyczajna okoliczność; odszkodowanie; pasażer; przewoźnik lotniczy