Na wstępie artykułu przedstawiono uwagi na temat pojęcia, przejawów i podstawowego atrybutu rodzicielstwa. W tym zakresie stwierdzono, że: 1) więzi rodzicielskie to relacje pionowe zachodzące miedzy rodzicami (biologicznymi, zastępczymi, adopcyjnymi) al bo opiekunami (prawnymi lub faktycznymi) a dziećmi (własnymi, drugiego małżonka lub przysposobionymi), 2) postaciami rodzicielstwa jest macierzyństwo, ojcostwo, przysposobienie i opieka i 3) atrybutem rodzicielstwa jest wykonywanie ról rodzicielskich polegających na sprawowaniu władzy rodzicielskiej. Następnie dokonano analizy rodzicielstwa z punktu widzenia ryzyka socjalnego przyjmując założenie, że jest to pojęcie niejednolite w znaczeniu wielości i różnorodności zdarzeń faktycznych, z wystąpieniem których ustawo dawstwo zabezpieczenia społecznego wiąże nabycie uprawnień rodzicielskich. Szczególnej analizie poddano zdarzenia (zwłaszcza urodzenie dziecka) rodzące prawo do zasiłku macierzyńskiego ze społecznego ubezpieczenia chorobowego. Ostatecznie sformułowano wniosek, iż automatyczne obejmowanie ubezpieczeniową ochroną socjalną wszystkich, stale poszerzanych, uprawnień rodzicielskich ze sfery prawa pracy i z tytułów niepracowniczych sprawia, że w obecnym kształcie zasiłek macierzyński odrywa się od społeczno-gospodarczego przeznaczenia ubezpieczeń społecznych, a rosnące wydatki na jego sfinansowanie pogłębiają deficyt funduszu chorobowego w ramach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W konsekwencji, co uznano za niewłaściwe, zasiłek macierzyński w coraz większym stopniu upodabnia się do świadczeń z poza kresu pomocniczej części zabezpieczenia społecznego służąc – podobnie jak inne świadczenia z tego obszaru (np. świadczenie wychowawcze) — realizacji polityki społecznej (prorodzinnej) państwa w zakresie wspierania rodzin z dziećmi.
Słowa kluczowe: rodzicielstwo; zasiłek macierzyński; ryzyko socjalne; społeczne ubezpieczenie chorobowe