Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 09/2022

Fundusz Wsparcia Kredytobiorców (FWK) utworzono w drodze ustawy w 2015 r. i powierzono jego obsługę Bankowi Gospodarstwa Krajowego. Źródłami jego przychodów są obowiązkowe wpłaty dokonywane przez banki. Pomoc udzielana z FWK może polegać na okresowym wsparciu kredytobiorcy w spłacie rat kredytu mieszkaniowego lub udzieleniu jednorazowej pożyczki na spłatę zadłużenia z tego tytułu. Dotychczasowe roczne wykorzystanie zasobów FWK było bardzo niskie i nie przekroczyło 6% zgromadzonych środków. Zmiany ustawy dokonane od 1.01.2020 r. polegają na poszerzeniu podmiotowego i przedmiotowego zakresu pomocy kierowanej do kredytobiorców, a także podwyższeniu jej limitów i wydłużeniu okresu udzielania. Wprowadzono również możliwość umorzenia części udzielonej pomocy. Poddano weryfikacji hipotezę o antycypacyjnej ingerencji ustawodawcy w prawny mechanizm pomocy udzielanej kredytobiorcom z FWK. Wykazano, że dokonane zmiany w prawnej konstrukcji tej pomocy mogą być przydatne w związku z utrwalającymi się współcześnie negatywnymi zjawiskami na rynku kredytów mieszkaniowych, w szczególności związanymi z rosnącymi kosztami ich spłaty przez kredytobiorców. W podsumowaniu rozważań podkreślono prawdopodobieństwo materializowania się ryzyka utraty zdolności do terminowej spłaty kredytów, które przede wszystkim warunkuje wysoka inflacja i wzrost stóp procentowych wynikający z decyzji Rady Polityki Pieniężnej, mający wpływ na wysokość stawki WIBOR uwzględnianej w zmiennej stopie oprocentowania kredytów mieszkaniowych.

Przewóz towarów wrażliwych wymagał interwencji i wprowadzenia mechanizmów, za pomocą których zostałyby wyeliminowane sytuacje związane z nielegalnym obrotem nimi. Narzędziem tym miał być monitoring przewozu towarów, realizowany przede wszystkim przez nałożenie na podmioty uczestniczące w obrocie paliwami obowiązków związanych z przekazywaniem danych do rejestru SENT. Ich niewłaściwe wykonanie zostało obarczone sankcją w postaci nałożenia kary pieniężnej. Jej wysokość ma spełniać funkcję prewencyjną i tym samym przyczyniać się do realizacji rygorów przewidzianych ustawą SENT. Celem niniejszego artykułu jest oznaczenie okoliczności, z powstaniem których wiąże się nałożenie kary pieniężnej na gruncie ustawy SENT. Ich znajomość pozwoli podmiotom, których obowiązki w zakresie przewozu towarów wrażliwych ustawa SENT kreuje, podjąć skuteczne działania ukierunkowane na ich realizację i tym samym pozwoli podmiotom uniknąć zastosowania w stosunku do nich dotkliwej sankcji, jaką niewątpliwie jest kara pieniężna za uchybienie tym obowiązkom.

Celem artykułu jest wykazanie, że utwór architektoniczny nie jest jednolity w swej postaci i w jego obrębie mogą występować także utwory zaliczane do architektury krajobrazu, wobec których należy wykonywać autorskie prawo osobiste do oznaczania autorstwa utworu. W efekcie umożliwi to również prawidłowe wykonywanie wobec tych utworów dozwolonego użytku publicznego, jakim jest tzw. prawo panoramy, z obowiązkiem oznaczania autorstwa. Następcy praw autorskich majątkowych bardzo często traktują dzieła architektury oraz architektury krajobrazu jak przedmioty wyłącznie użytkowe, naruszając autorskie prawa osobiste, w szczególności poprzez nagminne ich nieoznaczanie. Walor użytkowy omawianych utworów nie powinien pozbawiać ich autorów prawa do decydowania o tym, jak i czy dzieło ma być oznaczone. Bez zgody autora nikt nie powinien arbitralnie podejmować decyzji o anonimowej prezentacji takich utworów, zwłaszcza, że nie ma realnych przeszkód, aby ich autorstwo uwidoczniać np. na plakietkach, tabliczkach, umieszczonych w widocznym miejscu, co powinno stać się dobrą praktyką postępowania i świadectwem społecznej tożsamości kulturowej.

Przedmiotem refleksji w artykule jest kompetencja ustawodawcy podatkowego do przerwania amortyzacji podatkowej w świetle zasady praw nabytych i ochrony interesów w toku na przykładzie zmian legislacyjnych wprowadzonych od 1 stycznia 2022 r. Celem artykułu jest przeprowadzenie dowodu na to, że w przypadku przerwania amortyzacji nieruchomości właściwym wzorcem kontroli konstytucyjnej nie jest zasada ochrony praw nabytych, ale zasada ochrony interesów w toku. Przerwanie amortyzacji nieruchomości jest co do zasady niezgodne z zasadą ochrony interesów w toku, co jednak nie dotyczy zmian legislacyjnych odnoszących się do najmu prywatnego. W tym wypadku ustawodawca zdecydował się na zmianę systemową — likwidację jednej formy opodatkowania i opodatkowanie najmu prywatnego wyłącznie na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, co wyklucza możliwość dalszej amortyzacji.

W niniejszym artykule omówiono rolę europejskich regulacji dotyczących zwalczania nadużyć na rynku kapitałowym. Celem artykułu jest wykazanie, że europejskie regulacje dotyczące zwalczania nadużyć na rynku są regulacjami wtórnymi wobec regulacji dotyczących upublicznienia informacji poufnych. Pomimo tytułu rozporządzenia prawo europejskie koncentruje się przede wszystkim na zapewnieniu inwestorom równego dostępu do informacji, co jest uzyskiwane przez istniejący obowiązek upublicznienia informacji poufnych. W konsekwencji regulacje dotyczące nadużyć na rynku w większości przypadków służą ochronie prawidłowego wykonania obowiązków przez emitentów i zapewnieniu równości stron transakcji.

Obowiązki policyjne związane z występowaniem zagrożeń górniczych nakładane na przedsiębiorców łączy wspólny cel, który sprowadza się do wytworzenia i utrzymania stanu bezpieczeństwa w toku wykonywanej przez przedsiębiorców działalności wydobywczej. Ich szczegółowa analiza wskazuje jednak na niebagatelne różnice odnoszące się do funkcji spełnianych przez ustanowione w tym celu normy. Należy również pamiętać, że wraz ze zmianą poziomu zagrożenia zmienia się odpowiednio zakres kompetencji władczych przysługujących właściwym organom administracyjnym w celu przeciwdziałania jego wystąpieniu. Celem artykułu jest przeprowadzenie analizy wybranych obowiązków policyjnych nałożonych na przedsiębiorców, które wiążą się z występowaniem zagrożeń górniczych, oraz dokonanie ich systematyzacji. Z uwagi na fakt, że obowiązki te w różny sposób kształtują sytuację prawną przedsiębiorców w zależności od typu zakładu górniczego, prezentowana tutaj analiza uwidacznia różnice pomiędzy podziemnymi, odkrywkowymi oraz otworowymi zakładami górniczymi (wydobywającymi kopaliny otworami wiertniczymi). Niebagatelne znaczenie dla treści przepisów prawnych analizowanych w niniejszym artykule ma wpływ takich czynników jak typ zakładu górniczego oraz rodzaj wydobywanych w nim kopalin. W celu przedstawienia wyżej opisanej problematyki wykorzystano metodę dogmatyczną oraz w ograniczonym zakresie także analizę historyczną prawa.

Możliwość zmiany wykonawcy zamówienia publicznego w przypadku upadłości pierwotnego wykonawcy — glosa do wyroku TSUE z 3.02.2022 r., C-461/20

The aim of the article is to discuss the grounds for the exclusion of a public procurement contractor in the event of bankruptcy of the original contractor. The article presents the CJEU position on the acceptability of a change of contractor of a public contract in the event of bankruptcy of the original contractor. The issued ruling affects the application of the provisions of the Act of 11 September 2019 — Public Procurement Law as the national rules on amendments to the Public Procurement Law reflect the Art. 72 of the Directive 2014/24/EU. The CJEU examined whether in the light of Art. 72 para. 1(d)(ii) of the Directive 2014/24, a change of contractor is possible in the event of insolvency of the original contractor leading to its compulsory liquidation. Analysis of the position of the CJEU and the provisions of the Act of 28 February 2003 Bankruptcy Law1 makes it possible to confirm that the permissibility of changing the public contract also includes insolvency as an extraordinary way of terminating economic activity.

Celem artykułu jest omówienie podstaw wykluczenia wykonawcy zamówienia publicznego w przypadku upadłości pierwotnego wykonawcy. W artykule przedstawiono stanowisko TSUE w sprawie dopuszczalności zmiany wykonawcy zamówienia publicznego w przypadku upadłości pierwotnego wykonawcy. Wydane orzeczenie wpływa na stosowanie przepisów ustawy z 11.09.2019 r. — Prawo zamówień publicznych, gdyż krajowe przepisy dotyczące zmian w prawie zamówień publicznych odzwierciedlają art. 72 dyrektywy 2014/24/UE. TSUE zbadał, czy w świetle art. 72 ust. 1 lit. d) ppkt (ii) dyrektywy 2014/24 zmiana wykonawcy jest możliwa w przypadku niewypłacalności pierwotnego wykonawcy prowadzącej do jego przymusowej likwidacji. Analiza stanowiska TSUE oraz przepisów ustawy z 28.02.2003 r. — Prawo upadłościowe pozwala potwierdzić, że dopuszczalność zmiany zamówienia publicznego obejmuje również niewypłacalność jako nadzwyczajny sposób zakończenia działalności gospodarczej.