Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 12/2020

Przedmiotem artykułu jest zakaz nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych wprowadzony 1.01.2020 r. do ustawy z 8.08.2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (po nowelizacji — ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych). Autorka poddaje analizie źródła uzasadnienia do wprowadzenia tego zakazu oraz jego zakres podmiotowy i przedmiotowy. Celem artykułu jest ustalenie, czy konstrukcja prawna zakazu może pozwolić na osiągnięcie zamierzenia, jakim jest ograniczenie zatorów płatniczych.

Postępowanie w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych jest nowym postępowaniem prowadzonym przed Prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Jego celem jest poprawa otoczenia prawnego transakcji handlowych poprzez ograniczenie zatorów płatniczych. Celem artykułu jest omówienie elementów konstrukcyjnych postępowania i zaakcentowanie cech charakterystycznych przyjętych rozwiązań. Tekst odnosi się do podstaw normatywnych, istoty, wymiaru przedmiotowego i podmiotowego, uprawnień oraz obowiązków Prezesa UOKiK jako organu, przed którym toczy się postępowanie, a także przesłanek i form wszczęcia i zakończenia oraz czasu trwania tego postępowania.

Opóźnienia w płatnościach mogą stanowić poważną barierę w wykonywanej przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej. Niezbędne stało się w związku z tym znalezienie normatywnego rozwiązania tego problemu. Zgodnie z ustawą o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych wprowadzono system egzekwowania płatności w określonym terminie. Głównym celem nowej ustawy jest pomoc przedsiębiorcom, którzy nie otrzymują na czas należnej płatności. Nowa ustawa zapewni, że terminy płatności w transakcjach między przedsiębiorcami zostaną skrócone. Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych weszła w życie 1.01.2020 r. Celem przeprowadzonej w artykule analizy jest ustalenie, jak przebiega kontrola w toku postępowania w sprawie zwalczania nadmiernych opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych. Ponadto opracowanie zawiera uwagi i oceny w tym zakresie. Podstawową metodą badawczą wykorzystaną w artykule jest metoda dogmatyczno-prawna.

Artykuł prezentuje jedną spośród zmian przepisów ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (po nowelizacji — ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych), jakie weszły w życie 1.01.2020 r., a mianowicie wprowadzenie regulacji prawnej administracyjnych kar pieniężnych nakładanych przez Prezesa UOKiK za nadmierne opóźnianie się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych. Celem artykułu jest analiza, jakie przepisy ustawowe mają zastosowanie do tych kar i wskazanie, jakie wątpliwości mogą powstać przy ich stosowaniu.

Celem artykułu jest dokonanie wykładni art. 13v ust. 10 ustawy z 8.03.2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych w kontekście problematyki sądowej kontroli działania i zaniechania Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w ramach postępowania w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych. Dokonując prokonstytucyjnej wykładni tego przepisu, autor doszedł do wniosku, że kontroli sądu administracyjnego podlegają nie tylko decyzje Prezesa Urzędu ale również inne formy działania tego organu administracyjnego podejmowane w ramach postępowania w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych, a także jego bezczynność i przewlekłe prowadzenie tego postępowania.

Celem nieniniejszego artykułu jest analiza wybranych zmian prawnych wprowadzonych ustawą o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych. Wskazana ustawa wprowadziła tzw. ulgę na złe długi do ustaw o podatkach dochodowych. Wierzyciel uzyskał możliwość pomniejszenia podstawy opodatkowania o kwotę wierzytelności, jeżeli wierzytelność ta nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze. Dłużnik zaś został zobowiązany do doliczenia do podstawy opodatkowania kwoty nieuregulowanego zobowiązania, jeżeli zobowiązanie nie zostało uregulowane w terminie 90 dni od dnia upływu terminu płatności określonego w fakturze (rachunku) lub umowie. Przepisy wprowadzają katalog przesłanek, które muszą zostać zrealizowane, aby mechanizm ulgi mógł mieć zastosowanie.

W obowiązującym stanie prawnym upadłościowa procedura oddłużeniowa jest dostępna dla osób fizycznych bez względu na to, czy są przedsiębiorcami, czy też działalności gospodarczej nie prowadzą. Dokonana 24.03.2020 r. nowelizacja przepisów prawa upadłościowego ujednoliciła cel upadłości przedsiębiorczej i konsumenckiej. Można zatem postawić pytanie, czy jest to zabieg o wyłącznie redakcyjnym charakterze, czy zawiera w sobie również zmianę merytoryczną. Próba udzielenia odpowiedzi na to pytanie będzie zatem przedmiotem rozważań niniejszego artykułu Metodą badawczą wykorzystaną w analizie wskazanego zagadnienia będzie metoda formalno-dogmatyczna i historyczna.

Artykuł omawia zmiany przepisów dotyczących doręczeń pism kierowanych do przedsiębiorców w ramach postępowania cywilnego. Kodeks postępowania cywilnego został w tym zakresie zmieniony ustawą z 4.07.2019 r. o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1469). Artykuł koncentruje się w szczególności wokół kwestii dopuszczalności stosowania fikcji doręczenia pierwszego pisma w sprawie kierowanego do przedsiębiorcy. Poza omówieniem nowej regulacji dotyczącej doręczeń, celem artykułu jest również przedstawienie propozycji jej zmian w zakresie dotyczącym przede wszystkim przedsiębiorców.