Praca i Zabezpieczenie Społeczne 09/2022

Autor analizuje konstytucyjne aspekty sprawowania wymiaru sprawiedliwości w sprawach pracy. Wychodząc z założenia, że Konstytucja RP nadaje najwyższą rangę ludzkiej pracy, a tym samym i dla związanego z nią ustawodawstwa, jednocześnie do tych samych zasad ustrojowych odwołuje się prawo pierwotne Unii Europejskiej, autor zauważa, że w zaspokajaniu praw pracowniczych prawo może ingerować tylko w wymiarze niezbędnym dla realizacji określonych wartości i zasad konstytucyjnych. Podkreśla, że formalizm (sztywność) rozbudowanych i nie zawsze spójnych rozwiązań prawa pracy i ubezpieczeń społecznych powinno łagodzić sumienie sędziowskie. Chodzi o ustalenie ad casum tego, co można określić jako sprawiedliwe warunki społecznej kooperacji.

Artykuł poświęcony jest problematyce pojmowania ochrony pracy uregulowanej w art. 24 Konstytucji. Autor stawia tezę, że konstytucyjna ochrona pracy nie sprowadza się wyłącznie do realizacji funkcji ochronnej prawa pracy, ale ma znacznie szerszy zakres oddziaływania, wpływając również na stosunki gospodarcze. Przedmiotem ochrony analizowanego przepisu jest praca jako wartość sama w sobie. Zdaniem autora ochrona pracy staje się czynnikiem determinującym sposób definiowania społecznej gospodarki rynkowej, przepisu tego nie można bowiem pojmować w oderwaniu od innych kształtujących ustrój gospodarczy norm konstytucyjnych. Tak rozumiana ochrona pracy przyczynia się do bardziej efektywnej ochrony pracownika, biorąc pod uwagę także interes pracodawców jako uczestników rynku pracy dostarczających pracy.

Artykuł odnosi się do statusu prawnego zakładowej organizacji związkowej. Jego celem jest ukazanie genezy powstania struktur związkowych w firmach. Dotyczy on sytuacji związków zawodowych po drugiej wojnie światowej. Autorka analizuje regulacje dotyczące statusu i kompetencji organizacji związkowej. Zwraca uwagę na długotrwały proces, który wpłynął na obecną pozycję związków zawodowych w firmach. Podkreśla rolę związków zawodowych względem innych przedstawicielstw pracowniczych. Zauważa, że wiele kompetencji związkowych wywodzi się z poprzedniego ustroju. Ma to oczywiście wpływ na prowadzenie dialogu społecznego w społecznej gospodarce rynkowej. Zdaniem autorki konieczne jest wprowadzenie zmian, które ułatwią relacje związków zawodowych z pracodawcą.

W postępowaniach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, zgodnie z art. 86 kodeksu postępowania cywilnego (k.p.c.), strony mogą działać przed sądem osobiście lub przez pełnomocnika. W sprawach tych przepisy przewidują jednak szereg odrębności. W szczególności w art. 465 k.p.c. rozszerzono zakres osób mogących być pełnomocnikami w tym postępowaniu odrębnym. Jeżeli natomiast zastępstwo Skarbu Państwa albo innej osoby prawnej wykonuje Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej, co do zasady wyłącza to możliwość ustanowienia pełnomocnika procesowego. Czynności zastępstwa wykonują wówczas radcowie i referendarze Prokuratorii Generalnej, a także jej prezes i wiceprezesi. Ich umocowanie ma charakter ustawowy, a dokumentem upoważniającym do wykonywania czynności zastępstwa jest legitymacja służbowa.

Jednostki samorządu terytorialnego są uprawnione do tworzenia samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Są to odrębne podmioty, mające własną podmiotowość prawną. Jednocześnie ich funkcjonowanie jest w dużej mierze uzależnione od podmiotu tworzącego i ograniczone jego kompetencjami. Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej zarządzane są jednoosobowo. Regulacje prawne związane z zatrudnianiem pracowniczym ich kierowników budzą szereg wątpliwości interpretacyjnych. Celem artykułu jest analiza zatrudnienia kierownika samorządowego samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej w ramach stosunku pracy.

Celem artykułu jest wyjaśnienie, jak należy rozumieć pojęcie „świadczenie nienależnie pobrane” w świetle przepisów ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, zwłaszcza że ustawodawca zdefiniował bardzo podobne pojęcia (nienależnie pobrane świadczenie oraz nienależnie pobrane świadczenia) również w innych aktach prawnych i w każdym z nich są one rozumiane inaczej. Zdaniem autorki, skoro prawodawca wprowadził różne definicje legalne tego samego, czy zbliżonych sformułowań, to organy administracji różnice te powinny uwzględniać w praktyce stosowania prawa. Co więcej, kwestia ta musi zostać dostrzeżona w orzecznictwie sądów administracyjnych. Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, czy stosowanie analogii i pomocnicze posługiwanie się innymi definicjami w sprawach dotyczących świadczenia nienależnie pobranego jest dopuszczalne.

Polityka zatrudnienia pracowników samorządowych w Polsce

In the recruitment of local government employees, the basic criterion is primarily qualifications, but also knowledge, skills, general abilities and predispositions. The process of employment policy of employees in local government units is extremely important for this sector to function properly: to pursue its objectives and be effective in its actions. The increasing importance of employees in local government administration units is also influenced by increasing social expectations. The process of capturing employees of local government units is complicated process and consists of many stages. The aim of the article is to show the mechanisms of employing and selecting local government employees. The article is a preliminary analysis of the process of employment policy of local government employees.

W rekrutacji pracowników samorządowych podstawowym kryterium są przede wszystkim kwalifikacje, ale także wiedza, umiejętności, zdolności ogólne i predyspozycje. Proces polityki zatrudnienia pracowników w jednostkach samorządu terytorialnego jest niezwykle ważny dla prawidłowego funkcjonowania tego sektora: realizacji jego celów i efektywnego działania. Wpływ na wzrost znaczenia pracowników w jednostkach administracji samorządowej mają również coraz większe oczekiwania społeczne. Proces pozyskiwania pracowników jednostek samorządu terytorialnego jest procesem skomplikowanym i składa się z wielu etapów. Celem artykułu jest ukazanie mechanizmów zatrudniania i selekcji pracowników samorządowych. Artykuł jest wstępną analizą procesu polityki zatrudnienia pracowników samorządowych.

Autorka referuje orzecznictwo Sądu Najwyższego dotyczące dopuszczalności ustanowienia i warunków zakazu konkurencji po ustaniu zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Szczegółowo przedstawia najnowszy judykat Sądu Najwyższego odnoszący się do wliczania odszkodowania z tego tytułu do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.